ΒΙΟΨΙΑ ΜΑΣΤΟΥ
Βιοψία δι ‘ εὑρείας βελόνης
Βιοψία ὀνομάζεται ἡ διαδικασία λήψεως ἱστοῦ ἀπό ἕνα ὄργανο τοῦ σώματος μέ σκοπό τήν διαπίστωση τῆς παρουσίας και τῆς ἔκτασης μίας νόσου (διάγνωση / ἱστολογική ταυτοποίηση).
Ὅταν μέ τήν ψηλάφηση καί τό ὑπερηχογράφημα τοῦ μαστοῦ ἐντοπισθεῖ κάποιο μόρφωμα πού προκαλεῖ διαγνωστική ἀμφιβολία, τό ἑπόμενο βῆμα εἶναι ἡ βιοψία. Ἡ βιοψία τοῦ μαστοῦ γίνεται μέ τοπική ἀναισθησία στό Ἰατρεῖο μέ εἰδικό ἐργαλεῖο βιοψιῶν ὑπό ὑπερηχογραφική καθοδήγηση (ταυτόχρονη χρήση ὑπερηχογραφήματος).
Οἱ σύγχρονες ἐξελίξεις στόν τομέα τῆς χειρουργικῆς ὀγκολογίας, χημειοθεραπείας καί ἀκτινοθεραπείας τοῦ μαστοῦ ἀπαιτοῦν πολύπλοκο προεγχειρητικό σχεδιασμό. Ἡ ἐπιλογή τοῦ καταλληλότερου γιά τήν κάθε περίπτωση ἰατρικοῦ χειρισμοῦ προϋποθέτει τήν προεγχειρητική διάγνωση τῶν βλαβῶν τοῦ μαστοῦ. Γιά τόν λόγο αὐτό, στίς περισσότερες περιπτώσεις πραγματοποιοῦμε βιοψία τῆς βλάβης τοῦ μαστοῦ στό Ἰατρεῖο.
Ἡ διαδικασία τῆς βιοψίας ἐξαρτᾶται ἀπό τήν ἰδιαιτερότητα τῆς κάθε περιπτώσεως και πραγματοποιεῖται μέ τούς ἑξῆς τρόπους:
- Λήψη κυττάρων ἀπό την περιοχή τῆς βλάβης (κυτταρολογική βιοψία διά ἀναρροφήσεως μέ λεπτή βελόνη ἤ ἐξέταση ὑγροῦ ἀπό τήν θηλή τοῦ μαστοῦ)
- Λήψη πολλαπλῶν ἱστοτεμαχίων ἀπό τήν περιοχή τῆς βλάβης μέ σκοπό τήν συλλογή ἐπαρκοῦς ὑλικοῦ ὥστε να τεθεῖ ἀσφαλής διάγνωση (βιοψία δι’ εὑρείας βελόνης ἤ αναρροφητική βιοψία)
- Λήψη ὁλόκληρης τῆς βλάβης (βιοψία ἐκτομῆς)
Τό λαμβανόμενο ὑλικό προετοιμάζεται καταλλήλως (τοποθέτησή του σέ εἰδικά ὑγρά ἤ ἐπίστρωσή του σέ πλακίδια) και προωθεῖται πρός ἐξέταση ἀπό τόν παθολογοανατόμο / κυτταρολόγο.
Ἡ προεγχειρητική διάγνωση τῆς νεοπλασματικῆς νόσου μέ παρακέντηση δι’ εὑρείας βελόνης θεωρεῖται σήμερα ἀσφαλής διαδικασία, ὅσον ἀφορᾶ τήν πιθανότητα διασπορᾶς νεοπλασματικῶν κυττάρων καί συνιστᾶται σέ κάθε περίπτωση, προκειμένου νά γίνει λεπτομερής σχεδιασμός τοῦ χειρουργικοῦ χειρισμοῦ πού θά ἀκολουθηθεῖ (πολλαπλές χειρουργικές ὀγκοπλαστικές τεχνικές, χρήση βιοσυνθετικῶν ὑλικῶν, στοχευμένες προεγχειρητικές χημειοθεραπευτικές παρεμβάσεις και ἀκτινοθεραπευτικές τεχνικές, προεγχειρητικές μετρήσεις, καθορισμός ἐνθεμάτων, προεγχειρητική λεμφαγγειογραφία).
Σε ἐπιλεγμένες περιπτώσεις πραγματοποιεῖται ταχεῖα βιοψία τῆς βλάβης. Ἡ διαδικασία αὐτή περιλαμβάνει τήν συνδυασμένη ἐκτομή και ἱστολογική ἐξέταση τῆς βλάβης τοῦ μαστοῦ στό χειρουργεῖο, ὑπό γενική ἀναισθησία. Ἡ ἐπιλογή αὐτή προϋποθέτει τόν ὁλοκληρωμένο σχεδιασμό τοῦ χειρουργικοῦ χειρισμοῦ καί τήν παρουσίαση τῶν ἐπιλογῶν στόν χειρουργούμενο ἀσθενῆ καί τούς συγγενεῖς κατά τήν προεγχειρητική φάση (ὁ χειρουργικός χειρισμός ἐξαρτᾶται ἀπό τό ἀποτέλεσμα τῆς ταχείας βιοψίας).
Ἡ πρακτική τῆς ταχείας βιοψίας στό χειρουργεῖο χρησιμοποιεῖται σήμερα κυρίως στίς περιπτώσεις τοῦ λεμφαδένα – φρουροῦ. Στίς περιπτώσεις αὐτές ἐξετάζονται μέ ταχεῖα βιοψία ὡρισμένοι λεμφαδένες τῆς μασχάλης πού ἐντοπίζονται μέ εἰδική διαδικασία (σήμανση μέ χρωστική, ραδιοϊσοτοπική σήμανση, ὑπερηχογραφική σήμανση μέ σκιαγραφικό). Ἀπό τό ἀποτέλεσμα τῆς ταχείας βιοψίας ἐξαρτᾶται ἡ ἔκταση τοῦ ὁριστικοῦ χειρουργικοῦ χειρισμοῦ πού θα ἐφαρμοσθεῖ στήν μασχαλιαῖα χώρα.
Βιοψία μέ σήμανση (Συρμάτινος ὁδηγός – Σήμανση μέ ἄνθρακα)
Ἡ σήμανση μίας περιοχῆς τοῦ μαστοῦ μέ συρμάτινο ὁδηγό ἐφαρμόσθηκε ἀρχικά τό 1979.
https://europepmc.org/article/med/511899
https://pubs.rsna.org/doi/10.1148/132.2.484
Ἕνα πολύ λεπτό σύρμα μέ εὔκαμπτο ἄγκιστρο στήν κορυφή του εἰσάγεται προεγχειρητικά ὑπό μαστογραφικό στερεοτακτικό ἔλεγχο ἤ ὑπερηχογραφική καθοδήγηση στόν μαστό καί καθοδηγεῖ τόν χειρουργό στό κατάλληλο σημεῖο ὥστε νά γίνει ἐκτομή μίας ἀψηλάφητης περιοχῆς τοῦ μαστοῦ.
Ἡ μέθοδος αὐτή χρησιμοποιεῖται εὑρέως καί σήμερα, ἔχει ἐν τούτοις τό μειονέκτημα ὅτι συχνά ἀπαιτεῖται ἐπανεπέμβαση λόγω μή πλήρους ἐκτομῆς τῆς βλάβης https://doi.org/10.1148/132.2.484
καί ὅτι πρέπει να τοποθετηθεῖ ἀμέσως πρίν τήν χειρουργική ἐπέμβαση λόγῳ τοῦ κινδύνου μετατοπίσεώς του.
Ἡ σήμανση μέ ἄνθρακα περιεγράφη ἀρχικά το 1983
https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/028418518302400207
Πλεονεκτεῖ, σέ σχέση μέ τήν σήμανση μέ ἄγκιστρο, διότι, ἀφοῦ δεν μετατοπίζεται μπορεῖ νά τοποθετηθεῖ συγχρόνως μέ τήν διαδερμική βιοψία τοῦ μαστοῦ στό Ἰατρεῖο. Ἔχει τά μειονεκτήματα περιστασιακῆς δυσκολίας στήν ἑρμηνεία τῶν ἱστολογικῶν εὑρημάτων. https://journals.sagepub.com/doi/10.1080/02841850802452075
Ἡ ἐπιλογή τῶν μεθόδων σήμανσης εἶναι αὐστηρά ἐξατομικευμένη και ἐναπόκειται στήν κρίση τοῦ χειρουργοῦ.
ΒΙΟΨΙΑ ΔΕΡΜΑΤΟΣ
Ἡ βιοψία δέρματος εἶναι ἡ διαδικασία μέ τήν ὁποία πραγματοποιοῦμε τήν ἱστολογική ταυτοποίηση μίας δερματικῆς βλάβης
Ἡ ἱστολογική ταυτοποίηση ἔχει ὡς στόχο:
- τήν διάγνωση ἑνός νεοπλάσματος τοῦ δέρματος (μελάνωμα – ἀκανθοκυτταρικό καρκίνωμα – βασικοκυτταρικό ἐπιθηλίωμα)
- τήν διάγνωση μίας προκαρκινικῆς βλάβης (δυσπλαστικός σπίλος – ἄτυπος σπίλος)
- τόν ἀποκλεισμό τοῦ ἐνδεχομένου τέτοιων βλαβῶν
- τήν διάγνωση δερματοπαθειῶν ἤ συστηματικῶν νόσων πού προκαλοῦν δερματικές βλάβες (ρευματικές νόσοι – αὐτοάνοσες καταστάσεις)
Ἡ βιοψία πρέπει νά πραγματοποιεῖται ἀπό ἔμπειρους χειρουργούς διότι στόν σχεδιασμό τῆς τομῆς πρέπει να συνυπολογίζεται τό ἐνδεχόμενο ὑπάρξεως μίας βλάβης, ὅπως εἶναι τό μελάνωμα, τό ἀκανθοκυτταρικό καρκίνωμα καί τό βασικοκυτταρικό ἐπιθηλίωμα, ἡ ὁποῖα θα ἀπαιτήσει περαιτέρω χειρουργικό χειρισμό (π.χ. εὑρύτερη ἐκτομή).
ΒΙΟΨΙΑ ΟΓΚΩΝ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ
Γιά τήν διάγνωση ἑνός σαρκώματος ἀπαιτεῖται ἡ λήψη ἱστοῦ ἀπό τόν ὄγκο, εἴτε μέ παρακέντηση δι’ εὑρείας βελόνης, εἴτε μέ ἀπ’ εὐθείας χειρουργική ἐκτομή ἑνός τμήματος τοῦ ὄγκου (πολλές φορές ὑπό ἀκτινολογική καθοδήγηση).