Λειτουργία τοῦ δέρματος

Tό δέρμα εἶναι τό μεγαλύτερο ὄργανο τοῦ σώματος μέ βάρος περίπου τό 1/6 τοῦ σωματικοῦ βάρους καί ἐπιφάνεια περίπου 2 τετραγωνικῶν μέτρων. Ὁ ρόλος του ὡς ἀεροστεγοῦς καί ὑδατοστεγοῦς προστατευτικοῦ φραγμοῦ τῶν ἐσωτερικῶν ὀργάνων ἀπό τό ἐξωτερικό περιβάλλον τό ἐκθέτει συνεχῶς σέ μηχανικές καί χημικές βλάβες, διαφορές θερμοκρασίας, παθογόνα, ἀκτινοβολίες καί ἀφυδάτωση.

Ἡ ἐπιδερμίδα, πού εἶναι ἡ ἐξωτερική στιβάδα συνεισφέρει κυρίως ὡς φραγμός γιά τά παθογόνα καί ἐμποδίζει τήν ἀφυδάτωση τοῦ δέρματος. Ἀποπίπτουν περίπου 40 χιλιάδες κύτταρα τῆς ἐπιδερμίδας τήν ἡμέρα μέ ἀποτέλεσμα ἡ ἐπιδερμίδα νά ἀνανεώνεται κάθε 30 ἡμέρες. Ἡ ἐπιδερμίδα περιέχει τόν ἴδιο ἀριθμό μελανοκυττάρων σέ ὅλους τούς ἀνθρώπους, ἀνεξαρτήτως χρώματος.

Τό χόριο, πού εἶναι ἡ ἀμέσως ἑπόμενη στιβάδα περιέχει τό κολλαγόνο πού ἀποτελεῖ τό 75% τοῦ ξηροῦ βάρους τοῦ δέρματος, τήν ἐλαστίνη (2% – 4%) πού παρέχει τήν ἐλαστικότητα τοῦ δέρματος καί τό ὑαλουρονικό ὀξύ πού συνεισφέρει κυρίως στήν διατήρηση τῆς καλῆς ἐνυδατώσεως τοῦ δέρματος λόγω τῆς πολύ μεγάλης κατακρατήσεως ὕδατος πού τό χαρακτηρίζει. Στό χόριο ἑδράζονται οἱ ἰδρωτοποιοί ἀδένες, οἱ ρίζες τῶν τριχῶν, οἱ ἀδένες πού παράγουν τό σμῆγμα (τό λίπος τοῦ δέρματος), ἀγγεῖα καί νεῦρα.

Ἡ τρίτη στιβάδα περιέχει συνδετικό ἱστό καί λίπος γιά τήν θερμορρύθμιση τοῦ σώματος.

Τό κολλαγόνο ἐμπεριέχει νερό σέ ποσοστό 22% ἀλλἀ ἐπί πλέον μόρια νεροῦ συγκρατοῦν τίς τριπλές ἕλικες τῶν ἰνῶν κολλαγόνου. Παράγοντες πού αὐξάνουν τήν ἔλλειψη κολλαγόνου στό δέρμα εἶναι:

  • ἡ ἡλικία λόγω ἐλαττώσεως τῆς ἱκανότητας σύνθεσης κολλαγόνου
  • ἡ ὑπεριώδης ἀκτινοβολία λόγω αὔξησης τῆς ἀποσύνθεσης τοῦ κολλαγόνου
  • τό κάπνισμα
  • δίαιτα ὑψηλή σέ γλυκόζη λόγω γλυκίωσης τοῦ κολλαγόνου

Ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιά τήν διατήρηση ὑγιοῦς δέρματος ὥστε νἀ ἐπιτελεῖ τίς λειτουργίες του, πού εἶναι ἡ προστασία ἀπό ἐξωτερικούς βλαπτικούς παράγοντες, ἡ θερμορρύθμιση τοῦ σώματος, ἡ κατακράτηση ὕδατος καί ἠλεκτρολυτῶν, ἡ αἰσθητικότης καί ἡ σύνθεση βιταμίνης D, εἶναι ἡ πολύ καλή ἐνυδάτωσή του.

Ἐνυδάτωση τοῦ δέρματος

Ὅταν τό δέρμα ἔχει ἔλλειψη νεροῦ ἤ ἔχει χάσει τήν ἱκανότητα νά κατακρατᾶ νερό φθάνει σέ σημεῖα ἀφυδάτωσης μέ συνέπεια τήν ἀπώλεια τῆς ἐλαστικότητός του. Ἕνας πολύ ἁπλός τρόπος ἐλέγχου τοῦ βαθμοῦ ἀφυδάτωσης τοῦ δέρματος εἶναι ἡ πίεση τοῦ δέρματος μεταξύ ἀντίχειρος καί δείκτου στό ὅριο μεταξύ κάτω βλεφάρου καί παρειᾶς τοῦ προσώπου – ὅσο περισσότερο καθυστερεῖ ἡ ἐπαναφορά τοῦ δέρματος τόσο μεγαλύτερη εἶναι ἡ ἀπώλεια τῆς ἐλαστικότητος τοῦ δέρματος.

Ἡ ἀνεπαρκής ἐνυδάτωση ἔχει ὡς συνέπεια τήν ὑπερπαραγωγή σμήγματος ἡ ὁποία ὁδηγεῖ σέ φλεγμονώδη ἀντίδραση τοῦ δέρματος. Τό ἀποτέλεσμα εἶναι  διαταραχή τοῦ δερματικοῦ φραγμοῦ ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖται ἀπό κηραμίδια, χοληστερίνη καί λιπίδια καί αὐξημένη ἀπώλεια νεροῦ. Συγχρόνως προκύπτει καί ἐρυθρότητα τοῦ δέρματος λόγω αὔξησης τοῦ ἀριθμοῦ τῶν τριχοειδῶν ἀγγείων.

Γιά νά διατηρηθεῖ τό δέρμα ἐνυδατωμένο συνιστᾶται ἡ ἀποφυγή τροφῶν πού προκαλοῦν ἀφυδάτωση ὅπως ζάχαρη (ὅλες οἱ ζάχαρες εἶναι ἴδιες), καφές, ἀλκοόλ, ἀναψυκτικά καί ἁλμυρά φαγητά.

Ἀπαιτεῖται:

  • διατροφή πλούσια σέ νερό (ἕνα ποτήρι νεροῦ ἐπιπλέον γιά κάθε ἀλκοολικό ποτό ἤ καφέ), φροῦτα – λαχανικά (βιταμίνες A, C, D) καί λιπίδια (ξηροί καρποί, σπόροι, ἀβοκάντο)
  • καλός ὕπνος 8 – 9 ὡρῶν (εἰσαγωγή πρίν τίς 11 καί ἀφύπνιση στίς 8)
  • πρόσληψη ψευδαργύρου
  • ἀποφυγή ζεστῶν λουτρῶν πάνω ἀπό 5 – 10 λεπτά (ἀπομακρύνει τά λιπίδια τοῦ δέρματος)