Οἱ γυναῖκες πού ἔκαναν πρόσφατη καί μακροχρόνια (περισσότερο ἀπό 5 ἔτη) χρήση ἀντισυλληπτικῶν σκευασμάτων ἐμφανίζουν αὐξημένο κίνδυνο νοσήσεως ἀπό καρκῖνο μαστοῦ, σέ σύγκριση μέ τίς γυναῖκες χωρίς χρήση. Ἡ συσχέτιση εἶναι ἰσχυρώτερη γιά χρήση, μέσα στόν προηγούμενο χρόνο, σκευασμάτων μέ ὑψηλή δόση οἰστρογόνων, ἤ τριφασικῶν μέ μέση δόση προγεστερόνης 0.75 mgr, φαίνεται δέ ὅτι μειώνεται σημαντικά μέ τήν χρήση σκευασμάτων χαμηλῶν δόσεων οἰστρογόνων.
http://cancerres.aacrjournals.org/content/74/15/4078.abstract
Ὁ αὐξημένος κίνδυνος φαίνεται ὅτι διατηρεῖται 10-15 χρόνια μετά τήν τελευταῖα χρήση.
http://www.bmj.com/content/349/bmj.g6356.full,
http://www.biomedcentral.com/content/pdf/s13058-015-0535-x.pdf
Ὑποβοηθούμενη ἀναπαραγωγή
Ἔχει παρατηρηθεῖ αὐξημένος κίνδυνος νοσήσεως ἀπό καρκῖνο μαστοῦ σέ γυναῖκες πού ἔχουν ὑποβληθεῖ στήν διαδικασία τῆς ἐξωσωματικῆς γονιμοποιήσεως, πιθανόν λόγῳ τῶν αὐξημένων ἐπιπέδων οἰστρογόνων πού συνεπάγεται ἡ μέθοδος αὐτή.
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ijc.29069/full
Ὁ κίνδυνος μάλιστα θεωρεῖται μεγαλύτερος ὅταν ἡ ἐξωσωματική γονιμοποίηση ἐφαρμόζεται σέ ἄτεκνες γυναῖκες ἡλικίας 24 ἐτῶν ἤ νεώτερες.
http://www.medscape.com/viewarticle/771178
Κατά τήν τυπική διαδικασία, ἡ γονιμοποίηση τοῦ ὠαρίου ἀπό τό σπερματοζωάριο γίνεται ὑπό ἐργαστηριακές συνθῆκες, ἡ δέ ἐμβρυομεταφορά, δηλαδή ἡ τοποθέτηση τῶν γονιμοποιημένων ὠαρίων στήν μήτρα τῆς γυναῖκας, γίνεται 2-3 ἡμέρες μετά τήν ὠοληψία (τήν λήψη τῶν ὠαρίων ἀπό τήν γυναῖκα). Κατά τήν διαδικασία τῆς ἐλεγχόμενης ὠοθηκικῆς διεγέρσεως, πού περιλαμβάνει τήν χορήγηση ἐπί 10–14 ἡμέρες φαρμάκων (γοναδοτροπινῶν) πού ὁδηγοῦν στήν παραγωγή ὠοθυλακίων, παρατηρεῖται αὔξηση κατά 10 -15 φορές τῶν οἰστρογόνων (οἰστραδιόλης) στό αἷμα τῶν γυναικῶν. Ἐπειδή ἡ προσπάθεια τεκνοποιήσεως γίνεται συνήθως γιά πρώτη φορά ἀπό γυναῖκες στο τέλος της τρίτης ἤ στήν ἀρχή τῆς τέταρτης δεκαετίας τῆς ζωῆς τους καί ἡ γονιμότητα μειώνεται με τήν αὔξηση τῆς ἡλικίας τῆς γυναίκας, εἶναι σύνηθες νά ἀπαιτοῦνται περισσότερες ἀπό μία προσπάθειες ἐξωσωματικῆς γονιμοποιήσεως γιά τήν ἐπίτευξη κλινικῆς ἐγκυμοσύνης, οἱ οποίες ἀντιστοιχοῦν σέ μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα ἐκθέσεως σέ ὑψηλές συγκεντρώσεις οἰστρογόνων. Ἀντιθέτως, γυναῖκες μέ ἐπαρκές ὠοθηκικό δυναμικό, ἀπαιτοῦν μικρότερη ὁλική δόση γοναδοτροπινῶν, διαθέτουν μεγαλύτερο ἀριθμό ὠαρίων μετά τήν ὠοληψία καί μεγαλύτερο ἀριθμό εμβρύων γιά μεταφορά.
Συνιστᾶται ἑπομένως ἡ περιορισμός τῶν προσπαθειῶν ἐξωσωματικῆς γονιμοποιήσεως σέ λιγώτερες ἀπό 6
http://www.jwatch.org/na34254/2014/04/17/do-fertility-drugs-increase-risk-breast,
καί ἡ χρήση τῶν μικροτέρων δυνατῶν δόσεων γοναδοτροπινῶν καί φαρμάκων πού διεγείρουν τήν παραγωγή ὠαρίων
http://cebp.aacrjournals.org/content/23/4/584.full
Ὁρμονική ὑποκατάσταση σέ μετεμμηνοπαυσιακές γυναῖκες
Ἡ χορήγηση ὁρμονῶν μετά τήν ἐμμηνὀπαυση ἀνακουφίζει προσωρινά τίς γυναῖκες ἀπό τά ἐνοχλητικά συμπτώματα πού συχνά ἐμφανίζονται κατά τήν χρονική αὐτή περίοδο. Ὑπάρχουν τριῶν εἰδῶν σχήματα:
- Μέ οἰστρογόνα μόνο
- Κυκλικά συνδυασμένα κατά τά ὁποῖα, εἴτε χορηγοῦνται οἰστρογόνα (ἐπί 14 ἡμέρες) καί συνδυασμός μέ προγεστερόνη (ἐπί 11 ἡμέρες), εἴτε ἡ προγεστερόνη προστίθεται κάθε τρίμηνο
- Συνεχῆ συνδυασμένα, κατά τά ὁποῖα χορηγεῖται ἡ ἴδια δόση οἰστρογόνων-προγεστερόνης κάθε ἡμέρα
Ἡ χορήγηση φαρμακευτικῶν σχημάτων μέ οἰστρογόνα μόνον, αὐξάνει τόν κίνδυνο καρκίνου τοῦ ένδομητρίου καί γι’ αὐτό θεωρήθηκαν ἀσφαλῆ μόνον σέ γυναῖκες πού ἔχουν κάνει ὑστερεκτομή. Ἡ προσθήκη προγεστερόνης ἐλαττώνει τόν κίνδυνο καρκίνου τοῦ ἐνδομητρίου καί γι’ αὐτό τά συνδυασμένα σχήματα προτιμήθηκαν στίς γυναῖκες πού διατηροῦν τήν μήτρα τους.
Ἐν τούτοις, ὁ κίνδυνος νοσήσεως ἀπό καρκίνο μαστοῦ εὑρέθη αὐξημένος γιά τίς γυναῖκες πού χρησιμοποιοῦν συνδυασμένα ὁρμονικά σχήματα (διπλάσιος κίνδυνος), ὁ αὐξημένος δέ αὐτός κίνδυνος φαίνεται νά ὑποχωρεῖ 5 ἔτη μετά τήν διακοπή τους.
http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(03)14065-2/abstract
Ἐπανειλημμένες μελέτες ἀπό διαφορετικές χῶρες ἐπιβεβαιώνουν τά εὑρήματα αὐτά στίς γυναῖκες πού παίρνουν συνδυασμένα σχήματα, ἰδιαίτερα μετά τά 3 πρῶτα χρόνια χρήσεως, ὁ κίνδυνος δέ φαίνεται νά εἶναι μεγαλύτερος γιά τίς γυναῖκες πού παίρνουν συνεχῆ σχήματα, σέ σύγκριση μέ κυκλικά.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19104361
Ἄλλη μεγάλη μελέτη ἔδειξε ὅτι οἱ καρκῖνοι τοῦ μαστοῦ στίς γυναῖκες αὐτές διαγιγνώσκονται σέ πιό προχωρημένο στάδιο, πιθανόν διότι ἡ χορήγηση τῶν ὁρμονῶν ἐπηρεάζει τήν μαστογραφική πυκνότητα τῶν μαστῶν.(http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25922653)
Αὐτό σημαίνει ὅτι ἡ χορήγηση συνδυασμένων σχημάτων ἀναμένεται νά ὁδηγήσει σέ αὐξημένη θνητότητα τῶν γυναικῶν-χρηστῶν ἀπό καρκῖνο μαστοῦ. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23543779
Ὁ κίνδυνος νοσήσεως ἀπό καρκῖνο μαστοῦ ἦταν σημαντικά μεγαλύτερος στίς γυναῖκες πού χρησιμοποίησαν συνδυασμένα σχήματα ὁρμονικῆς ὑποκατάστασης μετά τήν ἐμμηνόπαυση, καί ὄχι σέ ἐκεῖνες πού χρησιμοποίησαν μόνο οἰστρογόνα, στήν Ἰσλανδία.
http://informahealthcare.com/doi/abs/10.3109/0284186X.2013.878471
Παρόμοια ἀποτελέσματα ἀνακοινώθηκαν καί ἀπό δύο μεγάλες μελέτες στήν Ἀμερική. Ἐκτιμήθηκε ἡ χορήγηση συνδυασμένων ὁρμονικῶν σχημάτων (οἰστρογόνα καί προγεστίνη) σέ μετεμμηνοπαυσιακές γυναῖκες χωρίς ὑστερεκτομή. Ἡ χρήση συνδυασμένων σχημάτων σχεδόν διπλασίασε τήν ἐπίπτωση καρκίνου μαστοῦ καί ἐπηρέασε τήν ἱκανότητα διάγνωσης καί ἀνίνευσης τῶν ὄγκων, μέ συνέπεια τήν διάγνωση σέ πιό προχωρημένο στάδιο καί τήν αὔξηση τῶν θανάτων ἀπό καρκῖνο μαστοῦ.
http://taw.sagepub.com/content/6/2/45.abstract,
http://clincancerres.aacrjournals.org/content/20/5/1169.short
Ἀντιθέτως, ἡ αὔξηση τοῦ κινδύνου νοσήσεως ἀπό καρκῖνο μαστοῦ μέ τήν χορήγηση σκευασμάτων μόνον οἰστρογόνων σέ γυναῖκες μέ προηγούμενη ὑστερεκτομή φαίνεται νά κυμαίνεται ἀπό μικρή http://clincancerres.aacrjournals.org/content/20/5/1169.short,
http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(03)14065-2/abstract,
http://annals.org/article.aspx?articleid=1384872%20
ἕως ἀσήμαντη γιά βραχυχρόνια χρήση.
http://taw.sagepub.com/content/6/2/45.abstract,
http://informahealthcare.com/doi/abs/10.3109/0284186X.2013.878471
Ἐπιπροσθέτως, ἀπό τά συνδυασμένα ἀποτελέσματα πρόσφατων τυχαιοποιημένων μελετῶν φαίνεται ὅτι ἡ χορήγηση ὁρμονικῶν σκευασμάτων οίστρογόνων ἤ συνδυασμοῦ ὁρμονῶν, αὐξάνουν τόν κίνδυνο καρδιακῶν ἐπεισοδίων καί πνευμονικῶν ἐμβολῶν, θρομβώσεων, νόσου τῆς χοληδόχου κύστεως καί ἀκράτειας οὔρων. Γιά τόν λόγο αὐτό, δέν συνιστᾶται σέ μετεμμηνοπαυσιακές γυναῖκες ἡ χορήγηση ὁποιουδήποτε συνδυασμοῦ ὁρμονῶν γιά τήν πρόληψη χρονίων νόσων.